za Radar iz Podgorice
Opoziciona Demokratska partija socijalista (DPS) osvojila je najviše glasova na vanrednim izborima u Podgorici, na kojima su vladajuće partije sa državnog nivoa ostale bez većine u glavnom gradu Crne Gore.
Prema preliminarnim rezultatima, DPS je osvojio 19 mandata, Pokret Evropa sad (PES) i Demokrate 14, dok je 13 mandata pripalo koaliciji okupljenoj oko nekadašnjeg Demokratskog fronta (DF). Koalicija „Za bolju Podgoricu“, u kojoj su predsjednik države Jakov Milatović i URA Dritana Abazovića, dobila je šest mandata, Evropski savez tri, a Preokret i Stranka evropskog progresa (SEP) po dva.
Ispod cenzusa ostalo je šest lista, među kojima i Podgorička lista doskorašnjeg ministra pravde Andreja Milovića i Pokret Naprijed ranijih ministara Aleksandra Damjanovića i Marka Kovača.
U gradskom parlamentu ima mjesta za 59 odbornika, pa je za većinu potrebno najmanje 30, što znači da nijedna stranka ne može sama formirati vlast. Tas na vagi, kako sada stvari stoje, biće koalicija koju predvodi Milatović, a čiji su odbornici sredinom jula sa DPS-om oborili vlast.
Trećinu glasova i odborničkih mandata osvojila je, decenijama vladajuća, sada opoziciona Demokratska partija socijalista, tako da bi o većini mogla da odluči lista predsednika Crne Gore, čiji su odbornici sredinom jula sa DPS-om i oborili prethodnu vlast
Ukoliko osiguraju podršku Milatovića, saveznici na državnom nivou, PES, Demokrate i koalicija „Za bolju Podgoricu“ imali bi 33 mjesta u lokalnom parlamentu. Sa druge strane, DPS bi uz šest mandata Milatovića i Abazovića i podršku Evropskog saveza i novoformirane partije bivšeg premijera Duška Markovića SEP takođe obezbedio tanku većinu od 30 odbornika.
Izbore je obilježila niska izlaznost, pa je tek nešto više od 56 odsto građana iskoristilo biračko pravo. Loš odziv birača rezultat je prezasićenosti čestim izbornim procesima, ali i neubjedljive i prljave kampanje.
Da je DPS ubjedljivo najjača politička partija u Podgorici, te da treba da formira vlast, saopštio je nakon objavljivanja rezultata izbora njihov kandidat za gradonačelnika Nermin Abdić, dok je predsjednik DPS-a Danijel Živković istakao da je pala vlada Milojka Spajića.
„Poštovani građani, srećni vam vanredni parlamentarni izbori“, poručio je Živković.
Trećinu glasova i odborničkih mandata osvojila je, decenijama vladajuća, sada opoziciona Demokratska partija socijalista, tako da bi o većini mogla da odluči lista predsednika Crne Gore, čiji su odbornici sredinom jula sa DPS-om i oborili prethodnu vlast
Da izbori u Podgorici prevazilaze lokalni nivo, te da su s obzirom na veličinu biračkog tijela svojevrsni mini-parlamentarni i da mogu biti test za dalje funkcionisanje centralne vlasti, svjesni su bili svi politički akteri.
Nedjeljnim okršajem, osim DPS-a, zadovoljni mogu biti i u partijama bivšeg DF-a sa dva mandata više u odnosu na posljednje izbore prije dvije godine. Isto važi za opozicioni Evropski savez i Markovićev SEP koji je, kao i Pokret Preokret, kritički okrenut prema svima, a prvi put je ušao u lokalnu skupštinu. Spajićev PES je u prethodnom sazivu podgoričkog parlamenta imao 13 mandata, a Demokrate šest, dok su sada zajedno dobili 14.
Parlamentarni status nije potvrdila Bošnjačka stranka, koja je sa PES-om i Demokratama dio vlasti na državnom nivou. Boljem rezultatu nadali su se i Milatović i Abazović, koji su sada u koaliciji sa Pokretom za promjene Nebojše Medojevića dobili pet mandata manje. Ovakvi rezultati navode na zaključak da su vanredni izbori u Podgorici najviše odgovarali DPS-u, a ponajmanje onima koji su ih izazvali.
Svi politički akteri svesni su da vanredni izbori u Podgorici nemaju samo lokalni značaj, a iz DPS-a već poručuju da je njihov ishod pokazao da bi uskoro trebalo odmeriti snage i na nivou Crne Gore
Ključno pitanje sada je da li je DPS poželjan partner Milatoviću, koji je na mjesto predsjednika Crne Gore došao glasovima tadašnjih opozicionih birača i može li saradnja sa partijom bivšeg predsjednika Mila Đukanovića biti dugoročno dobra odluka. Formiranje vlasti sa DPS-om obezbijedilo bi Milatoviću više funkcija u gradskoj upravi, ali bi štetilo njegovom političkom rejtingu. To je već iskusio Abazović, koji je sa DPS-om srušio vladu Zdravka Krivokapića i uz manjinsku podršku Đukanovićeve partije postao premijer. Milatoviću neće biti lako ni da izgladi odnose sa bivšim kolegama iz Pokreta Evropa sad, posebno imajući u vidu da je tokom kampanje, u koju se lično uključio, produbljen njegov sukob sa Spajićem.
Imajući sve to u vidu, nije isključeno da u Podgorici gledamo budvanski scenario i nove izbore. Zbog toga je pred akterima podgoričkih izbora dug proces pregovora, za čiji bi neuspjeh mogli platiti visoku cijenu.