„Jedno svjetlo, tisuće uspomena“ slogan je 72. Pulskog filmskog festivala. Lukovi Vespazijanove arene podignute u prvom veku Nove ere usmeravali su različita svetla – izlaske i zalaske jedinstvenog Sunca ali i rađanja i nestajanja imperija koje su gospodarile na ovim prostorima – od rimske, austrougarske i jugoslovenske, koja i nije bila carstvo, ali je ostavila značajne tragove, uključujući filmsko nasleđe i Festival u Puli.
Sudeći po filmovima, a još više po nameri kreatora i organizatora Pulskog filmskog festivala, dok se aktuelna superćelijska oluja – bauk fašizma kovitla planetom, Arena je postala propeler svežeg vetra antifašizma.
Tokom izvođenja hrvatske i himne Istarske županije Krasna zemljo, Istro mila, Članovi Saveza udruga antifašista Istre podigli su obe zastave, čemu je sledio nastup bubnjara i pulskog hora Praksa koji su izveli Bela ćao, legendarnu pesmu iz Drugog svetskog rata, posvećenu italijanskim partizanima koji su se borili protiv okupacije, koja je postala savremeni simbol građanskog otpora totalitarizmu.
Od prošle godine, mnogo toga se promenilo, tako je na završetku Bela ćao na ekranu u pulskoj Areni sinuo slogan „Smrt fašizmu, sloboda narodu“, praćen jednostavnim tekstualnim pojašnjenjem: „72 godine Festivala! / 80 godina pobjede nad fašizmom!“ Sedam hiljada posetilaca, uključujući i Zorana Milanovića, predsednika Republike Hrvatske, pod čijim se visokim pokroviteljstvom održava Festival, dugotrajnim aplauzom pozdravilo je nastup hora Praksa i svetlosne završnice. Tim činom otvaranja, Pulski filmski festival promovisao je i slogan i sadržaj. Za one koji u filmovima traže poruku, Pula je poslala jednu veoma jasnu.
Partizanska pesma nije se čula samo na otvaranju – film Danisa Tanovića Nakon ljeta, hrvatsko-slovenačko-bosanskohercegovačko-rumunsko-srpska koprodukcija prava je notna sveska partizanskih pesama – od Po šumama i gorama nadalje, ne bi li se ponešto i otelotvorilo u sadržaju, vizuelnim rešenjima i etici – svojstvenim elementima Tanovićevog rediteljskog postupka.
Igor Bezinović, dobitnik Zlatne pulske arene 2017. za debitantski film Kratki izlet drugim filmom Fiume o morte! osvojio je nagradu Tigar na značajnom festivalu u Roterdamu, februara ove godine. Pre projekcije u Areni koju je strpljiva publika tokom nekoliko pljuskova pratila pod kišobranima, Pulski festival je objavio da je Igor Bezinović drugi put u karijeri nosilac nagrade „Vedran Šamanović“, koju dodeljuje žiri Udruženja hrvatskih filmskih kritičara, Udruženja filmskih stvaralaca i Udruženja hrvatskih reditelja, u čast prerano preminulog hrvatskog snimatelja i reditelja, kao najviše godišnje priznanje umetniku koji je te godine, u bilo kojoj grani filmske umetnosti, inovativnim pristupom proširio granice filmskog izraza u hrvatskom filmu.
Ali u obrazloženju žiri nije naglasio da je film Igora Bezinovića film o fašizmu na delu, film o Gabrijelu d’Anunciju, italijanskom pesniku, narcisu, fašisti koji je „oslobađao“ svoj prostor i, okupiravši Rijeku na šesnaest meseci, kreirao „svoju“ teritoriju. Bezinović, rođen u Rijeci, iz ljubavi prema svome gradu i sugrađanima, sedam godina je pripremao film delikatan na planu politike i pitanja suživota. Kao što je Srđan Karanović za svoj mladalački film Društvena igra objavio oglas na koji su se javili entuzijasti namereni da igraju u filmu, Bezinović započinje film anketom među sugrađanima da li im je poznato ko je D’Anuncio. Kasnije bira naturščike od kojih njih sedmorica glume D’Anuncija u filmu, unoseći ponešto od svog karaktera i iskustva. Potka za film su rečiti arhivski filmski zapisi i preko deset hiljada fotografija koje su u vreme okupacije Rijeke snimili D’Anuncijevi trabanti. Na jednoj fotografiji D’Anuncio na Danteovom trgu u Rijeci pozdravlja „rimskim pozdravom“ – prvi takav prizor zabeležan, kasnije, sa usponom fašizma, mnogo puta ponavljan. Recentna fotografija na kojoj javna – politička ličnost na taj način pozdravlja snimljena je u Vašingtonu, nedelju dana po inauguraciji američkog predsednika, u izvođenju Ilona Maska.
Pre projekcije filma Fiume o morte! u Areni, objavljeno je da je reditelj Igor Bezinović drugi put u karijeri postao nosilac nagrade „Vedran Šamanović“
U prvoj polovini Pulskog festivala prikazano je nekoliko od ukupno 15 filmova– produkcija ili koprodukcija koje imaju atribut srpski i četiri jugoslovenska, snimljena u Srbiji. Najznačajniji je Kako je ovde tako zeleno? Nikole Ležaića, ličan film, koji nikad ne dodirne privatno, kao svojevrstan eho filma Dugo umiranje u jednom danu Pitera Kolinsona, elegija putovanja, film o uzajamnoj nežnosti, istinama i himerama i, iznad svega, o dostojanstvenosti.
Bogdan Diklić dobio je nagradu Društva hrvatskih autora i producenata „Fabijan Šovagović“ i na impresivan način predstavio svoj prvi susret sa velikim glumcem, njihovo profesionalno zbližavanje i preplitanje.
